Sakatat sevenlerin adeta gece yarısı bile gidip yediği, kokusu caddeleri saran tıpkı vakitte lezzetiyle baş döndüren uykuluk yemenin tam vakti. Birinci bakışta sotelenmiş tavuk ya da ciğere benzeyen uykluluğun tadı ise kokoreçe benziyor. Herkesin merak ettiği uykuluk konutta yapılır ve uykuluk hayvanın neresi sorularını bu haberimizde yanıtlıyoruz.
Uykuluk dana ya da kuzunun gerdan, yürek, ciğer ya da bağırsak üzere yerlerinden çıkan bir hayvanda yaklaşık 80-100 gram asında bulunan bir sakatattır. Osmanlı Mutfak Sözlüğü’nde uykuluk, kuzunun timus bezi manasına gelen “özden” kelimesine karşılık gelir. Uykuluk aslında bir organ olarak isimlendirilse da tam olarak o denli değildir. Bazen de kuzunun pankreası olarak isimlendirilir lakin aslında kuzunun çeşitli hormonlarının salgılandığı bezler olarak bilmemiz daha sağlıklıdır. İstanbul’un Sütlüce semti ile anılan uykuluk, özellikle mart, nisan ve mayıs üzere ilkbahar aylarında tüketilmesi önerilir. Zira kışın yavrulayan büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar, baharda yavrularını yalnızca sütleri ile beslemektedir. Uykuluk da işte bu süt kuzusu ve süt danalarından elde edilir. Hayvanlar sütten kesildiklerinde uykuluklar da küçülür ve hatta vakitle kaybolur. O yüzden bahar ayları uykuluk mevsimi diye bilinir. Uykuluğun Sütlüce’de meşhur olmasının sebebi ise evvelden mezbahaların burada olmasından kaynaklanmaktadır.Ciğerci ve sakatatçılarda fındık, ciğer ve gerdan uykuluğu olarak birkaç çeşidine rastlayabilirsiniz. Bu çeşitler hayvanın neresinden çıktığına nazaran isimlendirilir.
UYKULUK ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Gerdan Uykuluk: Kuzunun gerdan kısmından çıkar
Ciğer Uykuluk: Kuzunun yürek kısmına yakın yerden çıkar
Fındık Uykuluk: Kuzunun bumbar (bağırsak) kısmından çıkar
PEKİ UYKULUK NASIL PİŞİRİLİR?
1. Gerdan uykuluk: Harlı mangal ateşinde sık sık çevirerek pişirmeli. Yağlı olduğu için sık çevrilmediğinde çabuk renk alıp yanabilir. O yüzden başından ayrılmadan, kurutmadan çabucak pişirip yemeli.
2. Fındık uykuluğu: Çok yağlı olduğu için evvel suda haşlanıp fazla yağından arınıyor. Yuvarlak bir formu olduğundan pişmesi biraz sıkıntı. O yüzden de haşlayarak bir nevi ön pişirme süreci yapmış oluyorsunuz. Soğuduktan sonra harlı mangal ateşinde pişirin. 5-6 dakikada hazır.
3. Ciğer uykuluğu: Pişirme konusunda en dikkat etmemiz gereken çeşit bu. Zira çok narin bir yapısı var. Hafif bir mangal ateşinde pişmeli. Çok harlı olursa çabucak kuruyor ve lezzetsizleşiyor.
