Diyet yapmak tatsız tuzsuz yemekler veya aç kalmak anlamına gelmez. Yemek yemek sosyal bir davranıştır. Doğum günü, evlilik yıldönümü gibi özel günlerde aklımıza ilk ne yiyeceğiz sorusu gelir. Hem sağlıklı hem de lezzetli beslenmek mümkün mü? Sağlıklı bir beslenme programını etkileyen pek çok faktör vardır. Bunlar; aileden aldığınız genetik özellikleriniz, çalışma şartlarınız, boyunuz-kilonuz, besin pişirme alışkanlıklarınız, yaş, boy, cinsiyet, fiziksel aktivite, fizyolojik ve sosyolojik durum kişiye göre farklılık gösterir. Bu nedenle beslenme programı kişiye özel olmalıdır. Ancak popüler diyetler kişiye özel değildir.
Peki bu kadar popüler diyet varken neden kilo kaybı kalıcı olmuyor? Kilo mu yoksa sağlığınızı mı kaybediyorsunuz?
Paleo diyeti ve sağlığa etkileri
Paleotik çağ, 10.000 yıl önce son bulmuş, avcı ve toplayıcı toplumları temsil eden bir dönemdir. Tarım yapılmadan önce insanlar yabani sebze, meyve ve kökleri ile avlandıkları hayvanları yiyerek beslenmişlerdir.
Taş devri diyeti olarak da bilinen bu diyet gen aktarımı sayesinde daha kolay tolere edileceğini savunur. Protein ağırlıklı, kısıtlamaların çok olduğu ve besinlerin en doğal haliyle tüketildiği bir diyettir. Sebze, meyve, fıstık, badem gibi besinlerin tüketimi serbest bırakılmıştır. 3 beyaz olarak isimlendirilen un, tuz ve şeker yasaktır.
Paleo diyetinde yasak besinler
- Süt ve süt ürünleri
- Makarna, bulgur, ekmek, pirinç, unlu gıdalar
- Nohut, kuru fasulye, yeşil mercimek gibi kuru baklagiller
- Patates, mısır
- Tereyağı
- Şekerli gıdalar
- Salam, sosis gibi işlenmiş gıdalara
Paleo diyetinde serbest besinler
- Et, tavuk ve balık çeşitleri
- Sebze ve meyveler
- Zeytinyağı
- Badem, fındık, kaju gibi kuruyemişler
Nişasta içeren patates, bezelye gibi besinlerin tüketimi sınırlı, işlenmiş gıdalar ve tam tahıllı ürünler yasaktır. Besinler taze olmalı ve olabildiğince az pişmiş veya çiğ tüketilmelidir. Omega-3 yağ ve kanola yağı dışında yağlar kullanılmaz.
Paleo diyeti kilo verdirir mi? Kimler yapmamalı?
Protein ağırlıklı bir diyet olduğu için kısa sürede kilo kaybı olur. Ancak fazla protein vücut tarafından tolere edilemez ve kalp ve böbrek hastalıklarına neden olur. Et ve et ürünlerinin ağırlıklı olduğu beslenme programı veganlar için uygun değildir. Çoğunlukla bu tip besinlere erişmek- satın almak da zordur.
Tahıllı ürünlerin tüketilmemesi B grubu vitamini yetersizliğine neden olabilir. Aynı zamanda posadan eksik beslenmek sindirim sistemi sorunu da oluşturabilir.
Sonuç olarak kilo vermek kolay, korumak zor. Hızlı kilo vermek için yapılan diyetler yaşam tarzı değişikliği sağlamaz. Bu nedenle kalıcı olmaz. Normal beslenme düzenine dönüldüğünde daha fazla kilo alımı başlar. Hızlı kilo vermek kan şekeri düzensizlikleri, kalp-damar hastalıkları, böbrek hastalıkları gibi sağlık sorunlarına yol açar.
Alışkanlıklar bir anda değil, zamanla yavaş yavaş değişir. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanarak kalıcı kilo vermek mümkün. Porsiyon ölçülerine dikkat ederek, gün içinde değişimler yaparak ve daha aktif bir hayat sürerek kilo kontrolü sağlayabilirsiniz.
